Gia đình Bích Loan nghèo. Mẹ Bích Loan là một phụ nữ nông dân, quê mùa chính cống. Bà không biết chữ. Ngày trước có đọc được những hàng chữ to, rồi lâu ngày quên mất. Suốt ngày xắn váy quai còng, vật lộn với trời đất ở ngoài đồng ruộng. Những năm được mùa thì còn có hạt thóc nuôi một lũ con. Những năm mất mùa, trời làm hạn hán hay lũ lụt, đồng trắng nước trong, bà lại xắn váy quai còng mò cua bắt ốc nuôi chúng.
Cha Bích Loan là một cán bộ thoát ly, năm chừng mười họa mới về qua nhà thăm vợ con. Mỗi lần về, Bích Loan lại có thêm một đứa em ra đời, để lại cùng nhau chia cảnh thiếu cơm, rách áo. Cho tới nay, ngoài người anh trai đang đi lính ra, Bích Loan còn những sáu đứa em lít nhít ở nhà nữa. Đứa em kế Bích Loan, kém nàng những sáu tuổi, vì lúc đó cha nàng bị mất tích, còn những đứa khác chỉ hơn nhau có một tuổi. Chúng vừa đi học vừa giúp mẹ cấy cầy. Bích Loan hơn các em là được đi học ở nước ngoài. Chẳng phải vì nhất thân nhì thế, con ông cháu cha hay quyền thế gì cả, chỉ vì năm đó Bích Loan học quá xuất sắc mà thôi. Ban tuyển sinh tỉnh không thể muối mặt mà làm ngơ được. Cứ nghĩ tới một bữa giỗ bình thường của nhà Diễm Ngọc hôm nay, chưa phải là cưới xin gì cả, mà đã bề bộn, ngổn ngang thức án như thế, Bích Loan càng thấy thương cha mẹ, nhất là mẹ và các em của mình. Các em của Bích Loan, sáng đi học, đều phải nhịn ăn sáng. Hôm nào được một củ khoai là chúng hý hững lấm rồi. Ngồi trong lớp, bụng chúng biểu tình, sôi réo như nồi cơm đang sôi chữ của thày, nó vào tai này, nó lại ra tai kia. Trưa đứng bóng chúng mới được về nhà, quăng sách vào một xó và vội vài lưng cơm, chỉ có ít rau muống luộc chấm tương, rồi ra đồng theo phận sự hàng ngày. Chúng khố nhưng kể ra lại còn sướng hơn Bích Loan.